احکام ازدواج در ماه محرم و صفر
آیا می شود در ماه محرم ازدواج کرد؟
مطابق نظر آیت الله خامنهای
پرسش: حکم برگزاری مراسم عقد و عروسی در ایام محرم و صفر و دیگر ایام عزاداری ائمهی معصومین علیهم السّلام چه حکمی دارد؟
پاسخ: مجرد انجام عقد در ایام عزاداری فینفسه منعی ندارد، ولی برگزاری مجالس جشن و انجام کارهایی که موجب هتک و بیحرمتی گردد، در خصوص ایام عزا جایز نبوده و حرام است.
حکم ازدواج در اسلام:
← واجب
اهل ظاهر (آنان که به ظاهر قرآن عمل میکنندو تأویل در آن را نمیپذیرند)، ازدواج را واجب میدانند.و برای اثبات مدّعای خویش، به آیات ذیل استدلال میکنند: «... فَانکحوا ما طابَ لَکم مِنَالنِّساءِ»، «...فَانکحوهُنَّ بِاِذنِ اَهلِهِنَّ...»، «واَنکحوا الاَیـمی مِنکم والصّــلِحینَ مِن عِبادِکم واِمائِکم...».میگویند: این آیات، فرمان به ازدواج میدهند و امر، ظاهر در وجوب است.
← مستحب
ولی بیشتر عالمان شیعه و سنّی، ازدواج را مستحب دانسته و ظهور آیات را در وجوب نپذیرفتهاند؛ زیرا اوّلاً در آیه25 سوره نساء، برای کسانیکه توانایی ازدواج با زنان آزاد را ندارند، سفارش کرده که با زنان پاکدامن از بردگان ازدواج کنند؛ولی در عین حال فرموده: خودداری از ازدواج با کنیزان، بهتر است: «...واَن تَصبِروا خَیرٌ لَکم...».ثانیاً در بین صحابه، کسانی بودند که تا آخر عمر ازدواج نکردند و رسولاللّه آنها را از این کار برحذر نداشت.ثالثاً اگر ازدواج واجب میبود، خداوند در قرآن، مسلمانان را میان ازدواج یا استفاده از ملک یمین مخیر نمیکرد: «فَانکحوا ما طابَ لَکم... فَاِن خِفتُم اَلاّ تَعدِلوا فَوحِدةً اَو ما مَلَکت اَیمنُکم...».درصورتی که استفاده از کنیز، حتّی به نظر اهل ظاهر، مباح است و تخییر میان واجب و مباح معنا ندارد.
← تغییر حکم نسبت به افراد
قول سوم، از شیخ طوسی و شافعی است. آنان گفتهاند: برای کسانیکه بتوانند بیهیچ دغدغهای، در راه عبادت خداوند گام بردارند و نفس آنها قوی و صبور است، عزلت (ترک ازدواج) بهتر است؛ ولی برای دیگران، ازدواج مستحب است.آنان به آیه39 سوره آل عمران[77]استدلال میکنند که خداوند، حضرت یحیی(علیه السلام)را میستاید:«...وسَیدًا و حَصورًا و نَبیا مِنالصّـلحین».«حصور» به کسی میگویند که ازدواج را ترک کرده است.در پاسخ گفتهاند: برای لفظ «حصور» معانی دیگری نیز ذکر شده، از قبیل کسی که کار بیهوده نمیکند یا آن که نفس خویش را از شهوت بازمیدارد.
← ضعیف بودن قول اخیر
گذشته از این، فضیلت تجرّد و عزلت برای حضرت یحیی(علیه السلام)، براساس شرایع پیشین، برای پیروان شریعت اسلام حجت نیست؛ بهویژه که پیامبر خاتم(صلی الله علیه وآله) با آن که نفسی قوی داشت و در عبادت پروردگار از همه ممتازتر بود، همسران متعدّدی اختیار کرد.حضرت، گروهی از اصحاب ازجمله عثمان بن مظعون را که آمیزش با همسر خویش را ترک کرده بود، نکوهش کرد که: چه شده گروهی بر خود سخت میگیرند و از زنان که خدا حلال کرده، میپرهیزند.سپس آیه نازلشد که: «یـاَیها الَّذین ءَامَنوا لاتُحَرِّموا طَیبـتِ ما اَحَلَّ اللّهُ لَکم و لاتَعتَدوا اِنَّ اللّهَ لایحِبُّ المُعتَدین».آنان گفتند: ما بر عزلت، سوگند یادکردهایم و خدا فرمود: «لایؤاخِذُکمُ اللّهُ بِاللَّغوِ فی اَیمـنِکم و لـکن یؤاخِذُکم بِما عَقَّدتُمُ الاَیمـنَ...»، و بدین ترتیب، این نوع سوگند، بیهوده تلقّی شد
آیا می شود در ماه محرم ازدواج کرد؟
مطابق نظر آیت الله سیستانی
سوال: آیا ازدواج در ماه محرم یا در ماه صفر جایز است؟
پاسخ: اگر در این کار هتک [حرمت]باشد؛ حرام است.
آیا می شود در ماه محرم ازدواج کرد؟
آیت الله شبیری زنجانی
پرسش: انجام مراسم جشن عروسی یا تولد در ماه محرم وصفر چه حکمی دارد؟
پاسخ: اگرعرفاً مصداق هتک اهل بیت (علیهم السلام) باشد، جایز نیست. در غیر این صورت نیزشایسته است از انجام این گونه مراسم در ایام عزا و حزن اهل بیت علیهم السلام اجتناب شود.
پرسش: آیانگاه کردن به فیلم عروسی درایّام ماه محرم وصفرچه حکمی دارد؟
پاسخ: اگر مشتمل بر حرام – مثل موسیقی حرام یا نگاه به نامحرم- نباشد، مانعی ندارد و بین محرّم و ماههای دیگر در این جهت، فرقی نیست. البته نحوه دیدن آن نباید موجب بی احترامی به ایام عزای اهل بیت (ع) شود.